بر اساس بررسیهای واحد سنجش و راه حلهای رفتاری در بازار (آبسیم) بورس نیوز، در حال حاضر مشکل اصلی شرکتهای داروساز علاوه بر تحریمها، موضوع کمبود نقدینگی است. تحریمها روی تأمین پول، ماشینآلات و مواد اولیه سایه انداخته است. علاوه بر این موارد، مشکلاتی همچون بدهی شرکتهای بیمه به داروسازان نیز در داخل به دشواریهای این صنعت افزود. به گونهای که در سال 97، خطوط تولید برخی از کارخانجات داروسازی به دلیل کمبود مواد اولیه و عدم تأمین نقدینگی بهطور موقت یا دائم متوقف شدند.
شرکت «داروسازی امین» هم اکنون در تولید چهار نوع محصول دارویی فعالیت میکند و و دارای بالغ بر دویست پروانه محصولات است که در حدود 75 درصد آن در چرخه تولید قرار دارد. علاوه بر این، از نیمه دوم سال 98 تولید کپسولهای نرم به بهرهبرداری خواهد رسید اما راهاندازی آن منوط به گشایش اعتبار از فروشندگان خارجی است. از دیگر فعالیتهای شرکت میتوان به تولید محصولات کارمزدی جهت شرکتهای واردکننده محصولات برند، اشاره کرد.
کمبود مواد اولیه اخلی و واردات به دلیل کمبود نقدینگی و تحریمها و همچنین افزایش نرخ ارز، بر عملیات این شرکت داروساز اثرگذار بوده است.
بخشی از مواد اولیه شرکت به ناچار از منابع خارجی تهیه میشود و امکان تغییر جهت به سمت منابع داخلی نیز وجود ندارد؛ ضمن آن که مواد اولیه منابع داخلی نیز به صورت واراتی است. در نتیجه شرکت «داروسازی امین» راهکاری اثرگذاری در خصوص جلوگیری از افزایش هزینه مواد اولیه ندارد.
در این بین، نکته مثبت این است که «دامین» از دولت و شرکتهای بیمه مطالبهای ندارد و تنها از شرکتهای توزیع طلبکار است.
به سبب موارد گفته شده حاشیه سود ناخالص این شرکت از سال 93 شروع به افت کرد؛ ولی در سال 95 با رشد نرخهای فروش، اندکی وضعیت بهبود یافت و در 9 ماهه سال 97 به حاشیه سال 92 بسیار نزدیک شد.
تحلیل فاصله ساختار فروش «دامین» نشانگر این است که هزینههای تولید در سالهای اخیر اندکی رو به کاهش حرکت کرده و در مجموع، حاشیه سود ناخالص نسبت به میانگین شرکتهای همگروه حدود 4 درصد بیشتر است.
ساختار بهای تمام شده نقش پررنگ مواد اولیه مصرفی را به خوبی نشان میدهد. همانطور که ملاحظه میکنید سهم مواد اولیه از کل بهای تمام شده تولید در سال 97 نسبت به سالهای گذشته بیشتر شده است.
مشکل کمبود نقدینگی عامل افزایش تسهیلات بانکی و به دنبال آن، هزینههای مالی شده است. حدود 998 میلیارد ریال مانده اصل و فرع تسهیلات دریافتی «دامین» از بانکها است و براساس دستور العملهای بانک مرکزی حد تسهیلات سرمایه در گردش این شرکت در کلیه بانکها تکمیل شده است. با این وجود، شرکت در حال رایزنی با بانکها برای دریافت تسهیلات جهت خرید مواد اولیه وارداتی است.
همانطور که مشاهده میکنید، هر چه میزان نقدینگی و سرمایه در گردش این شرکت داروساز کمتر شد، هزینههای مالی رو به افزایش گام برداشت.
بر این اساس، حاشیه سود ناخالص 47 درصدی در دوره 9 ماهه سال 97 به صورت خالص به 24 درصد تقلیل یافت.
در مجموع میتوان گفت «دامین» برای فعالیت در حاشیه سود بالاتر باید در ابتدا مشکل نقدینگی و سرمایه در گردش خود را حل کند تا از بار تسهیلات بانکی و هزینههای مالی کاسته شود. این شرکت طرحهای توسعه مختلفی در دست اجرا دارد که همگی آنها در صورت تأمین نقدینگی و تخصیص ارز جهت واردات باقیمانده دستگاهها و ماشین آلات، تا پایان سال 98 به بهرهبرداری خواهند رسید. اما از آنجا که دست شرکت در دریافت تسهیلات بانکی بسته شده و نقدینگی مناسب در دست ندارد، سرنوشت این طرحها بههالهای از ابهام فرو رفته است.
به جهت تعلق ارز ترجیحی 4200 تومانی به دارو، صادرات دارو در سال 97 متوقف شد؛ ولی «دامین» با ثبت شرکت و دارو در کشورهایی نظیر تاجیکستان، قزاقستان، عراق و افغانستان، زمینه صادرات را مهیا کرده است. در حال حاضر صادرات حجم بسیار اندکی از فروش کل را تشکیل میدهد. بنابراین، میتوان به رشد درآمدهای این شرکت در سالهای آتی امیدوار بود.