به گزارش واحد سنجش و راه حلهای رفتاری در بازار (آبسیم) بورس نیوز، شاخص سنجش سودمندی وام از تقسیم نسبت ارزش ویژه بر نسبت بازده داراییها بهدست میآید. مفهوم این شاخص این است که پس از پرداخت هزینه بهره وامها، چه میزان نفع برای سهامداران باقی میماند. به عبارتی، مشخص میشود به چه میزان پول وامدهندگان و کاربرد آن در شرکت، به نفع سهامداران تمام شده است. اگر این شاخص برابر با یک باشد به این معناست که از حاصل وام به همان اندازه استفاده شده که شرکت توانسته از سرمایه پرداختی سهامداران استفاده کند و در واقع هر دو منبع مالی به صورتی مشابه به کار افتاده و یکسان نتیجه داده است. اما اگر کمتر از یک باشد بیانگر این است که سرمایه پرداختی صاحبان سهام به سود وامدهندگان بهکار رفته و سهامداران به نسبتی کمتر از آنچه عاید وامدهندگان شده، سود بردهاند.
بر این اساس، شرکتهای حاضر در بازار سهام بر مبنای سودمندی تسهیلات دریافتی مورد سنجش قرار گرفتند.
در صدر بهترینها نام دو بانک به چشم میخورد؛ بانک «رسالت» و «صادرات». این دو بانک با اختلافی زیاد نسبت به سایر شرکتها به ترتیب در رتبه اول و دوم قرار گرفته اند و از وامهای دریافتی بیش از پرداخت کنندگان وام منفعت کسب کرده اند. البته در لیست 20 شرکت برتر، چند بانک دیگر از جمله «آینده»، «ملت»، «سامان» و... نیز حضور دارند.
حضور شرکت «سیمان باقران» به عنوان یکی از شرکتهای خانوادگی که در بازار پایه حضور دارد، جالب توجه است.
در طرف مقابل، دو بانک «پست بانک» و «گردشگری» ضعیفترین عملکرد را از خود برجای گذاشتند و با نسبتی بالا، به تنهایی در قعر این لیست ایستاده اند. به عبارت بهتر، تسهیلات دریافتی این دو بانک بیش از آن‌که نفع برساند، جیب وامدهندگان را پر کرده است.
سنجش سودمندی وامها نکتهای جالب توجه دورن خود دارد. در لیست ضعیفترینها، نام دو خودروساز بزرگ کشور «سایپا» و «ایران خودرو» به همراه چند قطعهساز مشاهده میشود. شایان ذکر است که یکی از معضلات و مشکلات اساسی خودروسازان و قطعهسازان، هزینههای سرسامآور مالی است که مجال سودآوری را از برخی شرکتها گرفته و برای برخی دیگر، بر فشار زیان افزوده است.
بنابراین، بر اساس شاخص سنجش سودمندی تسهیلات، میتوان چنین نتیجهگیری کرد که وامهای دریافتی خودروسازان نه تنها منفعت و سودی به همراه نداشته، بلکه موجبات خسران شده است.
